Mời quý vị theo dõi bài học thành ngữ WORDS AND IDIOMS số 29 của đài Tiếng Nói Hoa Kỳ do Huyền Trang và Pauline Gary phụ trách.

Huyền Trang xin kính chào quý vị. Trong cuộc sống hàng ngày, khi có một hành động gì xảy ra trái với thông lệ, người ta thường trù liệu là hành động đó sẽ gây rắc rối hay khó khăn cho xã hội. Người Mỹ có hai thành ngữ dùng để mô tả những trường hợp như vậy. Chị Pauline xin đọc thành ngữ thứ nhất.

PAULINE: The first idiom is MAKE WAVES, MAKE WAVES.

TRANG: MAKE WAVES gồm có động từ TO MAKE, M-A-K-E là làm ra, gây ra, và WAVES, W-A-V-E-S là những làn sóng. Vì thế MAKE WAVES là gây sóng gió hay gây khó khăn, như quý vị nghe trong thí dụ sau đây.

PAULINE: Back in the 1960s, dating between blacks and whites in America MADE WAVES as many people were disturbed by these unconventional couples. Today even interracial marriages create little controversy-- a sign of how times have changed!

TRANG: Hồi thời thập niên 1960 vấn đề hẹn hò đi chơi giữa người da đen và người da trắng ở Mỹ đã gây sóng gió vì nhiều người rất khó chịu bởi những đôi bạn đi ngược truyền thống này. Bây giờ thì ngay cả những cuộc hôn nhân tạp chủng cũng ít gây tranh cãi. Quả là một dấu hiệu cho thấy các thời đại đã thay đổi đến mức nào!

Động từ TO DATE, D-A-T-E là hò hẹn đi chơi với nhau, TO DISTURB, D-I-S-T-U-R-B là gây phiền toái, gây khó chịu, CONVENTION, C-O-N-V-EN-T-I-O-N là truyền thống, tục lệ, và CONTROVERSY, C-O-N-T-R-O-V-E-R-S-Y là cuộc tranh luận, tranh cãi. Bây giờ chị Pauline xin đọc lại thí dụ này.

PAULINE: Back in the 1960s, dating between blacks and whites in America MADE WAVES as many people were disturbed by these unconventional couples. Today even interracial marriages create little controversy-- a sign of how times have changed!

TRANG: Hiện nay thì không những các cuộc hôn nhân giữa những người khác sắc tộc, mà còn khác tôn giáo, khác văn hóa cũng không còn làm ai ngạc nhiên nữa.

Trong thí dụ thứ hai sau đây, chị Pauline cho biết lý do tại sao ông chủ tịch một câu lạc bộ thể thao không còn hoạt động nữa.

PAULINE: After our last chairperson dramatically increased membership fees, our members got so upset they asked him to resign. It’s time for a change. We want someone who doesn’t MAKE WAVES.

TRANG: Chị Pauline nói: Sau khi ông chủ tic̣h cuối cùng của hội chúng tôi tăng tiền gia nhập hội quá cao, các hội viên đã tức giận đến độ họ yêu cầu ông từ chức. Đã đến lúc cần phải thay đổi. Chúng tôi muốn có một người nào không gây khó khăn cho hội.

CHAIRPERSON, C-H-A-I-R-P-E-R-S-O-N là chủ tịch, MEMBER, M-E-M-B-E-R là hội viên, UPSET, U-P-S-E-T là tức giận, bực mình, và TO RESIGN, R-E-S-I-G-N là từ chức. Bây giờ xin mời quý vị nghe lại thí dụ này.

PAULINE: After our last chairperson dramatically increased membership fees, our members got so upset they asked him to resign. It’s time for a change. We want someone who doesn’t MAKE WAVES.

TRANG: Tiếp theo đây là thành ngữ thứ hai.

PAULINE: The second idiom is OPEN A CAN OF WORMS, OPEN A CAN OF WORMS.

TRANG: OPEN A CAN OF WORMS gồm có động từ TO OPEN, O-P-E-N là mở, CAN, C-A-N là cái hộp, cái lon, và WORM, W-O-R-M là con sâu, con trùng. OPEN A CAN OF WORMS là mở một hộp đựng sâu bọ, côn trùng, tức là gây nên một vấn đề phức tạp, khó giải quyết.

Tại một trường học, một bà mẹ nêu lên một câu hỏi khiến gây ra một vấn đề rắc rối như sau.

PAULINE: At the school committee last night, a parent demanded to know why music education had abruptly been cancelled. That sure OPENED A CAN OF WORMS as everyone argued for hours about why they were out of money and what could be done.

TRANG: Tại buổi họp của ủy ban đặc trách học đường tối hôm qua, một bà mẹ yêu cầu cho biết tại sao môn dạy nhạc lại bất ngờ bị hủy bỏ. Câu hỏi này rõ ràng đã tạo ra một vấn đề phức tạp vì mọi người ở đó đã tranh luận với nhau trong nhiều tiếng đồng hồ về lý do tại sao trường hết tiền, và có thể làm gì để giải quyết vấn đề này.

COMMITTEE, C-O-M-M-I-T-T-E-E là ủy ban, TO DEMAND, D-E-M-A-N-D là đòi hỏi, ABRUPTLY, A-B-R-U-P-T-L-Y là đột ngột,và TO ARGUE, A-R-G-U-E là tranh luận, cãi nhau. Bây giờ xin mời quý vị nghe lại thí dụ này.

PAULINE: At the school committee last night, a parent demanded to know why music education had abruptly been cancelled. That sure OPENED A CAN OF WORMS as everyone argued for hours about why they were out of money and what could be done.

TRANG: Đôi khi quý vị cũng nghe thấy người Mỹ nói OPEN UP A CAN OF WORMS. Cả hai đều có cùng một nghĩa.

Trong thí dụ thứ hai sau đây, một thanh niên tỏ ra rất bất mãn về một lời tuyên bố của mẹ anh tại buổi tiệc cưới của anh. Chắc bà mẹ này không hài lòng với cô dâu mới.

PAULINE: When my mother announced at my wedding reception that my wife was pregnant she was OPENING UP A CAN OF WORMS. The news was so unexpected that nobody knew quite what to say for the rest of the day.

TRANG: Thanh niên này nói: Khi mẹ tôi tuyên bố tại buổi tiệc cưới của tôi rằng vợ tôi hiện có thai, mẹ tôi đã gây ra một hoàn cảnh thật rắc rối. Lời tuyên bố này quá bất ngờ khiến không ai biết phải nói gì trong suốt ngày hôm đó.

TO ANNOUNCE, A-N-N-O-U-N-C-E là tuyên bố, thông báo, RECEPTION, R-E-C-E-P-T-I-O-N là buổi tiệc, PREGNANT, P-R-E-G-N-A-N-T là có thai, và UNEXPECTED, U-N-E-X-P-E-C-T-E-D là bất ngờ. Bây giờ chị Pauline xin đọc lại thí dụ này.

PAULINE: When my mother announced at my wedding reception that my wife was pregnant she was OPENING UP A CAN OF WORMS. The news was so unexpected that nobody knew quite what to say for the rest of the day.

TRANG: Thí dụ vừa rồi đã kết thúc bài học thành ngữ WORDS AND IDIOMS hôm nay của đài Tiếng Nói Hoa Kỳ. Như vậy là chúng ta vừa học được hai thành ngữ mới. Một là MAKE WAVES là gây sóng gió, và hai là OPEN A CAN OF WORMS nghĩa là gây nên một hoàn cảnh rắc rối, khó xử. Huyền Trang xin kính chào quý vị và xin hẹn gặp lại quý vị trong bài học kế tiếp.

Mời quý vị bấm vào đường dẫn bên phải để nghe chương trình này.

Twitter